اتصالات پیچ و مهره ای
استفاده از سازه های پیچ و مهره ای در سال های اخیر افزایش یافته است. در سال های قبل، پیش از انقلاب این نوع سازه ها بیشتر در ساخت سوله ها، سالن های سر پوشیده صنعتی و ورزشی و پل ها مورد استفاده بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ساخت و تحول در اجرای سازه های مسکونی و تجاری بلند مرتبه اینگونه اتصالات رایج گردید.
اتصالات پیچ و مهره ای به جهت عدم نیاز کمتر به جوشکاری، نصب سریع سازه، سرعت اجراء و عدم نیاز به کنترل های آزمایشی متعدد مورد توجه قرار گرفته است. در مواقعی که اجرای پروژه در مکان هایی است که تأمین برق مقدور نمی باشد، بر پایی سازه هایی مانند سوله با اتصالات پیچ و مهره مطلوب ترین انتخاب می باشد. با توجه به اینکه اکثر عملیات ساخت در کارخانه انجام می شود دقت و اطمینان بیشتری در ساخت ایجاد می کند.
تکنینک اتصالات پیچ و مهره جایگزین سیستم پرچ گریده است. سازه با اتصالات پرچ با مشکلات فراوان از جمله داغ کردن سازه و حمل پرچ گداخته عملیات نصب را پیچیده می کند. باید بگوییم ابداع اتصالات پیچ و مهره جای اتصالات پرچ را گرفت. البته اساس رفتار سازه و نوع اتصالات پرچ همان اتصالات پیچ و مهره می باشد.
سرعت نصب
با توجه به عملیات جوشکاری در محل نصب سازه و نصب قطعات و اتصال آن ها با پیچ و مهره باعث افزایش چشمگیر سرعت نصب می گردد.
سرعت اجراء
سرعت اجرای سازه های پیچ و مهره ای اصولاً در مقایسه با سازه با اتصالات جوشی بیشتر بوده و زمان کمتری صرف نصب سازه می شود و نصب سازه با خطای کمتری اجرای می گردد و نیاز به کنترل های آزمایشگاهی متعدد نمی باشد.
حتماً بخوانید: اتوکد یک نرم افزار بسیار کاربردی برای مهندسین
کیفیت ساخت
اتصالات پیچ و مهره ای عامل اصلی یکپارچگی سیستم سازه بوده و در تحمل بارهای جانبی و زلزله عملکرد مطلوب تری داشته و احتمال شکست جوش در زمان بروز حادثه مانند زلزله در سازه های جوشی وجود دارد.
البته در اکثر سازه های در حال اجراء ترکیبی از جوش و اتصالات پیچ و مهره می باشد. قسمت جوشکاری شده سازه، اصولاً در کارخانه با رعایت آیین نامه ها و انجام آزمایشات خاص انجام می گیرد و سپس برای نصب قطعات به صورت پیچ و مهره در مرحله نصب قرار می گیرد.
ایمنی و عدم نیاز به کارگران ماهر
در این نوع اتصالات نیاز کمتر به جوشکار ماهر و انجام آزمایشات UT و MT در محل نصب دارد و نصب سازه با سهولت بیشتر و مخاطرات کمتری برای عوامل نصاب خواهد بوده و موجب کاهش خطر سقوط ، برق گرفتگی، سوختگی و حریق می گردد.
حتماً بخوانید: مرمت بناهای تاریخی چیست؟
جا به جایی قطعات سازه
امکان جابجایی و جداسازی قطعات و نصب در مکان دیگر از مزایای این نوع اتصالات می باشد. توجه داشته باشید قطعات سازه هایی مانند سوله می تواند در مکان دیگری نصب شود.
کاهش هزینه و پرت مصالح
اتصالات پیچ و مهره ای هزینه کمتری را متوجه پروژه نموده و مقاطع در قطعات با وزن کمتری طراحی شده و نهایتاً موجب کاهش وزن سازه می گردد.
در اتصالات جوشی حدود سه درصد از ورق های فلزی در اثر برش، سوخته و خاکستر ایجاد شده پرت می گردد، در حالیکه در سازه های پیچ و مهره ای این فرآیند به حداقل می رسد.
آزمایشات ضروری
پیچ ها باید بر اساس استانداردهای ASTM، (۳۰۷) و iso باشد. کنترل پیچ ها پس از نصب باید با استفاده از آچار تنظیم (تورک متر) کنترل شود.
استفاده از واشر و فلنچ در اتصالات ضروری است.
مشکلات اجرایی نصب
در سازه های پیچ و مهره در موقعیت نصب تیر به ستون پس از بستن پیچ ها قسمت فوقانی اتصال تیر به ستون احتمال انحراف از محور رواداری ستون وجود دارد که منجر به جا به جایی سوراخ ها شده و بستن پیچ تحتانی را با مشکل مواجه می کند. در این شرایط واشر تحتانی باید در محل کارگاه مطابق سوراخ های تیر علامت گذاری شده و پس از سوراخ کاری با درل رادیال مستقر در کارگاه، اقدام به نصب گردد. اطمینان از کیفیت پیچ ها و مهره مهمترین مورد در این نوع اتصالات می باشد.